Blauw bloed

We weten allemaal dat bloed rood is. Maar soms lijkt bloed in het lichaam blauw. Kijk maar eens naar sommige aderen of een bloeduitstorting. We noemen dit niet voor niets een blauwe plek.

De verklaring hiervoor is dat zuurstofarm bloed donkerder van kleur is. Als dit door de doorzichtige aders stroomt die aan de oppervlakte van de huid liggen, wordt het rood er als het ware uitgefilterd. Je ziet daardoor een blauwe, misschien wel paarsachtige kleur. Dit geldt ook voor het bloed dat zich onder de huid bevindt bij een blauwe plek.

Blauwe bloed bij dieren

Een degenkrab met blauw bloed

Blauw bloed kan voorkomen als de basis voor hemoglobine niet ijzer is maar koper. Sommige weekdieren en geleedpotigen hebben daadwerkelijk blauw bloed. De degenkrab is hier een voorbeeld van. De krab heeft geen hemoglobine in het bloed voor de vervoer van zuurstof maar hemocyanine.

Figuurlijk blauw bloed van de adel

We kennen allemaal de term blauw bloed om aan te geven of iemand tot de adelstand behoort. Er is zelfs een populair televisieprogramma naar vernoemd dat gaat over koningshuizen. Natuurlijk hebben de koningen en hertoginnen van deze wereld niet echt blauw bloed, maar deze term moet toch ergens vandaan komen?

Er zijn behoorlijk veel verklaringen waarom we over blauw bloed spreken. Wat de juiste verklaring is, is onbekend. We hebben er een aantal voor je op een rijtje gezet:

Op Onzetaal.nl is te lezen dat blauw bloed voortkomt uit de Moorse overheersing in Spanje (van het jaar 800 tot 1500). Door veel gemengde huwelijken kwamen er meer kinderen met een donkere huid. De Aristocratische families die hun blanke huid nog hadden waren trots op hun blauwe bloed, dat door hun huid zichtbaar was.

Een verklaring van Wikipedia.org is dat dat mensen uit de hogere klasse niet buiten werkten en daardoor een bleke huid hadden waardoor de blauwe aderen goed te zien waren.

Op de Nederlandse Wikipedia spreekt men daarnaast van:

  • Blauw is een kleur met status. Het was vaak de kleur van de adel en van het leger. Een mogelijke reden is dat blauwe verf vroeger duur was en dus voorbehouden aan de rijken.
  • De term is afkomstig van de door Franse ridders gebruikte strijdkreet blue die afkomstig was van sang-bleu (een ‘blauwbloed’)
  • De moeder van de Frankische koning Merovech is bevrucht door een grote vis of zeemonster

Een video van het programma blauw bloed

Meer informatieve bloed onderwerpen

bloedgroepen

Bloedgroepen

bloedplaatje

Bloedplaatjes

plasma

Bloedplasma

bloedsomloop

Bloedsomloop

aderen

Bloedvaten

microscope

Bloedwaarden

Rode Bloedcellen

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen